Checklist Overlast op opvanglocaties voor Oekraïense ontheemden

Deze overlastchecklist bestaat uit punten die de kans op en de impact van overlast zoveel mogelijk kunnen beperken. Hij is op basis van ervaring, good practices, expertise en onderzoek samengesteld. Over de meeste punten valt nog (veel) meer te vertellen dan in de checklist staat. Als je er meer over wilt weten, laat het ons dan weten. Dan kunnen we je meer vertellen of je in contact brengen met partijen die dat kunnen.

De checklist bestaat uit drie delen: organisatorische aspecten (wat kun je qua netwerk, beleid, huisvesting en personeel doen), preventie (hoe kun je van tevoren de kans verkleinen) en oplossen (hoe kun je de impact beperken).

Tip: kijk ons webinar over overlast. Daarin krijg je ook allerlei ideeën en praktische handvatten mee rondom dit thema.

Let wel, dit is ónze checklist. Hij weerspiegelt de ideeën en kennis van het LOOP en onze partners. De lijst zelf is niet wetenschappelijk gevalideerd, maar zeker wel in de praktijk beproefd. Sowieso, het runnen van een opvang is geen exacte wetenschap. Je moet altijd kijken wat past in een bepaalde situatie. Aan de hand van deze lijst kun je wel checken of jij en je team er alles aan hebben gedaan wat je in ieder geval niet moet vergeten. 

Onze visie op overlast, waarop deze checklist is gebaseerd, vind je hier.

Deze lijst is een groeidocument, en pretendeert dus niet om volledig te zijn. Mocht je bij het gebruik ervan of in de uitoefening van je werk extra aandachtspunten tegenkomen, meld deze dan a.j.b. via info@loketoekrainepsh.nl. Dan gebruiken wij die voor verbetering van de checklist.

Bij elk punt kun je meer uitleg en details krijgen door op ‘Meer info’ te klikken. Per punt geef je aan of het op orde is op de locatie of dat er nog actie nodig is om het op orde te krijgen. Die eventuele actie kun je kwijt in het invulveld eronder. Als je alles hebt ingevuld, kun je alle info en al je antwoorden naar jezelf mailen. De informatie die je invult wordt verder nergens opgeslagen. Het is dus volledig vertrouwelijk.

Belangrijk: vul geen privacygevoelige informatie in. Ook niet als je de checklist alleen voor jezelf gebruikt.
 
Tip: doe deze checklist op een desktop of tablet. Voor de mobiel is deze checklist minder goed geschikt.
Organisatorische aspecten (netwerk, beleid, huisvesting, personeel)

Meer info

    1. Maak stakeholders - zoals andere opvanglocaties in de regio, Meldpunt Zorg & Overlast, GGD, ggz, huisarts, politie - actief deelnemer in de voorbereiding op en aanpak van overlast, zodat je, áls er overlast is, snel kunt schakelen.

    2. Zorg als GOO-projectmanager voor een binnenste ring met daarin lokale partijen (gemeente, wijkagent, plaatselijke huisarts, ...).

    3. Zorg als regio (provincie, veiligheidsregio) voor een buitenste, regionale ring met ketenpartners die indien nodig aangehaakt kunnen worden (ggz, verslavingszorg, Veilig Thuis, Zorg- en Veiligheidshuis, …).

Meer info

    1. Zie Handelingsperspectief aanpak overlast door vluchtelingen uit Oekraïne in gemeentelijke opvang van JenV.

    2. Neem in de huisregels op wanneer en onder welke voorwaarden bewoners een time-out kunnen krijgen of geplaatst kunnen worden in een alternatieve woonplek. Maak ook duidelijk dat dit soort maatregelen een ultiem middel (een 'last resort') zijn en dat je liever te allen tijde in gesprek blijft.

    3. Stel huisregels samen met bewoners op en spreek af hoe je die liefst gezamenlijk handhaaft, zodat ze aansluiten bij hun beleving. Laat bewoners voor de huisregels tekenen.

    4. Bied alternatieven voor dingen die men graag zou doen maar die niet mogen op de opvang (bijv. ‘roken mag niet [daar] maar wel [daar]’).

    5. Wees soepel waar dat kan en stel grenzen waar dat moet (bijv. 'een keer te harde muziek na tienen moet kunnen maar regelmatig geluidsoverlast niet').

Meer info

    1. Bepaal de uniforme aanpak samen met je netwerk. Doe dit bij voorkeur op regionaal niveau en anders lokaal. Neem contact op met verslavingszorg in je regio als je vragen hebt die gaan over beleid rond overlast door middelen- of alcoholgebruik.

    2. Maak afspraken binnen het team over consequenties: wat zijn de mogelijkheden en wat is het plan van aanpak? Als je pas hierover na gaat denken nadat er al overlast is, ben je te laat. Je moet van tevoren weten wat juridisch en praktisch mogelijk en haalbaar is.

Meer info

    1. Laat bewoners zoveel mogelijk zelf hun locatie inrichten. Dat betekent dus dat je bínnen de kaders (van bijv. brandveiligheid, hygiëne en de fysieke kenmerken van de specifieke locatie) alle ruimte aan hen laat om het naar hun zin te maken.

    2. Laat beveiligers in burger werken, áls je beveiliging hebt.

    3. Psychiatrisch verpleegkundigen Harry Gras en Rokus Loopik hadden een treffende anekdote over hoe inrichting agressie kan uitlokken (klik hier).

    4. Zie ook onze algemene checklist voor meer tips over de inrichting van de locatie.

Meer info

    Neem op in de huisregels en maatregelen dat time-out een optie is voor mensen die overlastgevend gedrag vertonen en wanneer ze daarin geplaatst kunnen worden. Communiceer hier duidelijk over naar bewoners (en ander personeel). Wacht hier niet mee tot er daadwerkelijk sprake is van overlast.

Meer info

    1. Train medewerkers (incl. locatiemanagement) en geef hun toegang tot relevante informatie om agressie, middelen- en alcoholmisbruik en overlast zoveel mogelijk te voorkomen en ermee om te gaan. (Zie ook de basiscompetenties.)

    2. Zorg voor intervisie en begeleiding en zorg voor samenwerking binnen het team. Zorg dat collega’s hun eigen grenzen en die van elkaar bewaken, zodat ze energie hebben om met uitdagende situaties om te gaan.


Preventie: overlast zo goed mogelijk voorkomen

Meer info

    Laat zien dat je er voor de bewoners bent. Ga regelmatig even een praatje maken of een kopje thee drinken. Betrek hierin ook andere partners, zoals de wijkagent. Zie ook onze toelichting hierover in het kader van een ander onderwerp.

Meer info

    1. Geef informatie en ga in gesprek over middelen- en alcoholgebruik, o.a. bij stress en andere psychische klachten. Jellinek heeft daar een video over gemaakt in verschillende talen, waaronder het Oekraïens.

    2. Praat ook over omgangsvormen en -normen (huisregels en maatregelen). Je kunt daarbij ook duidelijk maken dat bewoners niet verplicht zijn om op de opvanglocatie te blijven. Als zij moeite hebben met de regels en dit als een beperking ervaren, zijn ze vrij om eigen woonruimte te betrekken.

    3. Om ervoor te zorgen dat dit soort meetings ook worden bezocht, zie onze handreiking Laagdrempelige psychosociale interventies.


Meer info

    1. Organiseer dagbesteding, die liefst ook een uitlaatklep is (zoals sporten of wandelen) zodat zij zich niet vervelen maar ook zinvol hun dag kunnen doorkomen. Laat bewoners ook dit zelf organiseren. Leg hierbij de verbinding met (activiteiten in) de regio, zodat bewoners ook een netwerk opbouwen buiten de opvang.

    2. Een inloopspreekuur of bewonersraad kan ook helpen om bewoners te activeren. Als er klachten zijn of bewoners iets willen veranderen, dan kunnen ze dit zelf op een laagdrempelige manier aankaarten.

Meer info

    1. Belangrijk voor signalering is dat je je niet verschanst op kantoor en ‘het over de mensen hebt’, maar dat je aanwezig bent. Zorg ervoor dat je je regelmatig onder de bewoners bevindt. Dan zie en voel je het aankomen.

    2. Een belangrijk signaal is een plotselinge verandering in het gedrag: iemand die voorheen rustig was die ineens druk wordt of iemand die normaal altijd heel aanwezig is die zich ineens terugtrekt.

    3. Let ook op je eigen gevoel. Als je bijvoorbeeld ongemak of spanning ervaart, waar die er eerst niet was, dan is dat een reden om beter op te gaan letten. Dit vraagt een zekere tegenwoordigheid van geest en beschikbaarheid, die op hun beurt vragen dat je uitgerust en niet gestrest bent. Om goed op te kunnen letten, moet je dus goed op jezelf letten.

    4. Iedereen heeft manieren om om te gaan met stress, ook wel copingstijlen genoemd. Uit onderzoek in Oekraïne is gebleken welke positieve en negatieve copingstijlen Oekraïners hanteren. Als je bij bewoners tekenen van negatieve coping herkent (zoals vaak dronken worden), kan hun gedrag escaleren, als je hun niet tijdig hulpt biedt. De copingstijlen zijn zo dus een signaleringsmiddel. De positieve copingstijlen (zoals tuinieren) kun je inzetten of aanbieden op een locatie, als alternatief van de negatieve om escalatie te voorkomen.

Meer info

    Neem gelijk actie bij een signaal van problematisch gedrag. Laat dat doen door iemand met wie de betrokken bewoner al een relatie heeft. Benader iemand dan vanuit zorg voor die persoon (‘Het is mij opgevallen dat je deze week voor de derde keer dronken was. Ik maak me zorgen over je alcoholgebruik. Hoe kijk jij daar zelf tegen aan?’).

Meer info

    Het LOOP en Empatia kunnen je helpen die te vinden.

Meer info

    1. Zet cultuursensitieve interventies in, om (potentiële) druktemakers in staat te stellen zichzelf te reguleren, als je vermoedt dat een gebrek aan veerkracht, zelfredzaamheid of mentale gezondheid ten grondslag ligt aan (dreigende) overlast.

    2. Het LOOP heeft een overzicht met dit soort interventies en een handzame keuzehulp gemaakt om hier je weg in te vinden.


Oplossen bij overlast: de juiste zorg en veiligheid bieden

Meer info

    1. Overlastgevend gedrag heeft altijd een oorzaak, die vaak niet enkel ligt bij de persoon die het gedrag vertoont. Het is daarom altijd de moeite waard die oorzaak te zoeken. Als er echter sprake is van een crisis - m.a.w. de overlastgever vormt een gevaar voor zichzelf en/of zijn of haar omgeving - moet je dat onderzoek uitstellen. Neem dan contact op met de crisisdienst (geestelijke nood), 112 (strafbaar feit), 113 (suïcidedreiging) en/of Veilig Thuis (huiselijk geweld).

    2. Als er nog geen sprake is van een crisissituatie, en je er dus de tijd voor hebt, bepaal dan de oorzaak van de overlast en probeer te begrijpen wat de heftige emotie veroorzaakt of waar het problematische gedrag vandaan komt. Want alleen dan kun je de problemen op een goede manier bij de bron aanpakken.


Meer info

    1. Ervaren psychiatrisch verpleegkundigen zijn van mening dat je met (vrijwel letterlijk) iedereen een de-escalerend gesprek kunt voeren, zolang je in je communicatie vier dingen doet: luisteren, empathie tonen, bevestigen en samenwerken.

    2. Bepaal wat voor gedrag de overlast veroorzaakt en waar het op gericht is. Als het om emotioneel gedrag gaat, kan het op het ik gericht zijn (‘Ik kan hier toch niets aan doen?’) of op jullie (‘Jullie moeten ervoor zorgen dat zaken op orde zijn!’). Met dat soort gedrag kun je anders omgaan dan met agressie. Daarin kun je nog steeds meeveren, door te luisteren en empathie te tonen bijv., maar moet je ook grenzen aangeven. RadarVertige heeft daar een handig schema voor ontwikkeld.

    3. Ga niet voorbij aan je eigen grenzen. Geef het meteen aan bij het locatiemanagement of externe hulpverleners (zoals het (sociaal) (wijk)team of de wijkagent) als je je niet meer senang of zelfs onveilig voelt bij een gesprek met een overlastgevend persoon.

    4. Je kunt een bureau inzetten om het personeel te trainen in dit soort gespreksvoering. Het LOOP kan je daarover adviseren.


Meer info

    1. Een mediator kan bij conflicten bemiddelen tussen partijen, de achterliggende oorzaak van overlastgevend gedrag vaststellen en de zorg- en ondersteuningsbehoefte beoordelen. Als je hiervoor iemand inschakelt die ook de Oekraïense taal spreekt en cultuur kent (vandaar de term cultural mediator), kan die ook echt de afstand overbruggen, die vaak bestaat tussen (verwarde, gefrustreerde, geëmotioneerde en/of agressieve) Oekraïense ontheemde en Nederlandse professional.

    2. Het LOOP en     Empatia kunnen je helpen zo'n mediator te vinden.

Meer info

    1. Een time-outplek kan de ruimte geven die nodig is om alle betrokkenen op adem te laten komen. De keuze, voor welke plek geschikt is, is afhankelijk van de situatie. Het is altijd belangrijk om de afstand tussen reguliere locatie en de bewoners, medewerkers en managers daarvan zo klein mogelijk te houden. Isolatie is de beste voorspeller van agressief gedrag: als iemand zich buiten de groep geplaatst voelt, zal hij zich er nog harder van afzetten.

    2. Maak afspraken over terugkeer (onder welke voorwaarden dat kan) en voor daarna (als iemand terug is) óf over een proefperiode. Als het in die periode beter of goed gaat, dan krijgt de bewoner een tweede kans op de locatie.


Meer info

    1. Uitzetten van bewoners uit de opvang zonder alternatief mag onder geen beding. Een alternatieve plek kan op de locatie zijn, op een andere locatie of elders in de gemeente of regio. (Voor overplaatsing naar een andere gemeente, zie de handreiking die het Rijk daarvoor heeft gemaakt.)

    2. Wees creatief in het zoeken naar een alternatieve woonplek. Het LOOP houdt een lijst bij van oplossingen die gemeenten in de afgelopen jaren hiervoor hebben bedacht.

    3. Denk ook aan de zorg en begeleiding die iemand nodig heeft. Laat vaststellen, door de huisarts of evt. de behandelend zorgverlener, welke zorgbehoefte betrokkene heeft en organiseer de zorg daarvoor.

    4. Stel criteria op voor evt. terugkeer naar de GO (onder welke voorwaarden dat kan) en voor daarna (als iemand terug is) óf over een proefperiode. Als het in die periode beter of goed gaat, dan krijgt de bewoner een tweede kans op de locatie.


Meer info

    1. Betrek de huisarts om de zorgvraag te achterhalen.

    2. Zorg indien nodig voor inzet van basis-ggz, verslavingszorg en/of bemoeizorg.

    3. Zorg indien nodig voor inzet van crisisdienst en/of politie en doe aangifte van overtredingen en misdrijven.


Meer info

    1. Straffen (negatieve consequenties aan gedrag verbinden) is een last resort. Heb allereerst oog voor de overlastgevende mens en wat die nodig heeft, behandel hem als volwassene en geef keuzes. Blijf met hem of haar in contact, loop langs, wees beschikbaar, elke dag. Daarmee voorkóm je (meer) overlast. Uit onderzoek blijkt dat dé belangrijkste verklarende factor van agressie is: eenzaamheid, sociale isolatie. Iemand die buiten de groep wordt geplaatst zal zich des te harder tegen die groep verzetten.

    2. Wel is het belangrijk dat je grenzen aangeeft, zowel vooraf (zie punt 8 hierboven: geef voorlichting aan bewoners over relevante onderwerpen), als tijdens en na een incident. Ook hiervoor kun je een (cultural) mediator inzetten (zie punt 16 hierboven).

Meer info

    1. De neiging is soms om alle aandacht aan de overlastgever te geven, omdat van hem of haar de 'dreiging' komt, die 'geneutraliseerd' moet worden. Vergeet de andere bewoners niet, die overlast ondervinden. Zij verdienen ook een luisterend oor en hulp.

    2. Vraag hun ook óf zij zich daadwerkelijk onveilig voelen door het gedrag van de ander en om welk gedrag het precies gaat.

    3. Bewoners kun je ook inschakelen om de overlastgever te kalmeren, te helpen of tot de orde te roepen. Zij spreken dezelfde taal en maken onderdeel uit van dezelfde woongemeenschap. Het is hun en jullie gezamenlijke probleem: van overlastgever, medewerkers én de andere bewoners.

    4. Vergeet ook het personeel niet dat betrokken is (geweest) bij overlastsituaties. Die kunnen ook op hen emotioneel impact hebben. Bespreek de situatie met hen en in het team. Geef ruimte om het hart te luchten en elkaar te steunen. Er zijn ook gespecialiseerde organisaties, zoals ARQ, die kunnen helpen dit soort dingen op een gezonde manier te verwerken. Het LOOP heeft hier meer info over.


Algemene aandachtspunten


Checklist verzenden


Klik op het pdf-icoon voor een printbare versie

Wie doet wat? Hierbij een overzicht van alle werkzaamheden van onze partners

  • ARQ heeft alle psychotraumaexpertise onder één dak.
  • GGD-GHOR Nederland is de vereniging voor publieke gezondheid en veiligheid in Nederland.
  • Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) doet onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek voor een gezonde bevolking en een duurzame, veilige en gezonde leefomgeving.
  • De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) verbindt alle gemeenten in Nederland en de overzeese gebieden.
  • Nivel is een publieke kennisorganisatie die onderzoek doet naar de gezondheidszorg.
  • Rode Kruis Nederland helpt mensen in nood – wie dan ook, waar dan ook, waarom dan ook.
  • VluchtelingenWerk ondersteunt vluchtelingen en asielzoekers van het moment dat ze worden opgevangen in Nederland totdat ze zelfstandig hun weg hebben gevonden.
  • OPORA Foundation is een collectief van hoogopgeleide professionals die evidence-based beleid, gefundeerd onderzoek en oplossingen voor ontheemden aanbieden.
  • PsyGlobal biedt een breed wereldwijd netwerk van professionals in de geestelijke gezondheidszorg.
  • Trauma Support Ukraine verbindt 125 Oekraïense psychologen in Nederland en heeft meer dan tien jaar ervaring in trauma ondersteuning in oorlogs- en conflictgebieden.
  • Pharos is een landelijk expertisecentrum dat bijdraagt aan het terugdringen van grote gezondheidsverschillen
  • Slachtofferhulp Nederland helpt slachtoffers en nabestaanden van een strafbaar feit, verkeersongeval of ramp verder.
  • MIND Korrelatie is een hulplijn waar iedereen die te maken heeft met psychische en psychosociale problemen terecht kan.
  • Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport zet zich in voor de gezondheid en kwaliteit van leven van alle Nederlanders.
  • Het ministerie van Justitie en Veiligheid is verantwoordelijk voor onze rechtsorde en werkt aan een veiliger en rechtvaardiger samenleving.
  • Het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid is het publiek kennisinstituut voor crisisbeheersing en brandweerzorg.

Aankomend webinar: 29 oktober 2024

over desillusie

In het volgende webinar gaan we van 15.30 tot 17.00 in op desillusie. Er lijkt nog geen einde aan de oorlog, en Oekraïense ontheemden kunnen voorlopig waarschijnlijk niet terugkeren. Veel mensen hebben hun toekomstperspectief verloren en ervaren een gevoel van desillusie. In dit webinar wordt ingegaan op dit gevoel van desillusie en hoe je ontheemden daarbij kunt ondersteunen.

Aanmelden Webinar
Als het LOOP ophoudt met bestaan dan verliezen we de verbinding en facilitator. Er is al zo weinig samenwerking op het vraagstuk Oekraïne. Belangrijk dat dit orgaan behouden blijft. Je raakt de verbinding kwijt met andere gemeenten elders in het land en beperk je het tot de regio. Er blijven mooie ideeën en veel kennis liggen door deze niet met elkaar te delen omdat je elkaar niet ziet. Je kunt elkaar helpen en enthousiasmeren door te vertellen.
DeelnemerKennisevent Complexe Casuïstiek
Ik hoop heel erg dat jullie dit vooral voortzetten, het is zo ontzettend belangrijk dat we elkaar opzoeken en bij elkaar inspiratie halen. Tot nu toe heb ik het gevoel dat we telkens het wiel opnieuw aan het uitvinden waren en dit soort dagen zijn daarom erg waardevol. Het scheelt landelijk heel veel tijd en geld als we van elkaar leren. Het LOOP is van erg groot belang in mijn werk, dus ik hoop dat jullie inzet vooral zo door kan gaan.
DeelnemerKennisevent Complexe Casuïstiek
Het is fijn dat er een organisatie is die in een lastige casus alles even voor je op een rijtje kan zetten; Wat komt er allemaal bij kijken, wat kan ik waar vinden en bij wie moet ik waarvoor zijn. Als je daardoor verder komt en dan met de juiste mensen in contact komt is het helemaal geweldig. Na 3 maanden zelf zoeken en steeds dezelfde boodschap, 'de Oekraïne regeling valt niet onder ons'. Hebben we na contact met LOOP binnen een maand een geschikte plek voor onze deelnemer uit Oekraïne met een verstandelijke beperking kunnen vinden.
AnoniemLeger des Heils
Voor een cliënt was ik opzoek naar een behandelaar die een behandeling kon geven in de Oekraïense taal. Nadat ik mijn vraag telefonisch had toegelicht, kreeg ik al snel een overzicht van behandelaren die cliënten face-to-face, maar ook digitaal een behandeling konden aanbieden. Zowel voor de cliënt, maar ook voor mij als behandelaar een fijne gedachte dat iemand goed terecht komt. Fijn dat deze organisatie helpt met zoeken. Dat scheelt mij veel tijd die ik dan nu bij andere cliënten kan inzetten.
Mady HansmaSociaal Psychiatrisch Verpleegkundige
Bij het opzetten van een nieuwe functie als Coördinator Mentale Zorg voor de Oekraïense opvanglocatie, heb ik altijd een beroep kunnen doen op het LOOP. Ze reageren snel op mijn mail, komen met verschillende ideeën en oplossingen of adviseren welke andere organisaties ik kan benaderen voor mijn vragen. Een erg prettig contact met een zeer waardevolle organisatie!
Leonie BusscherCoördinator Mentale Zorg Oekraïne
Het is fijn om enkele nieuwe tips en best practises te hebben gekregen voor de aanpak van problematiek. Prettig dat dit hele concrete tips met directe links naar de websites en korte en duidelijke methodes waren. Deze hebben we opgenomen in ons woonbegeleidersplan en gebruiken we als één van de mogelijke instrumenten bij casussen met bewoners.
Ries DuijnhovenLocatiecoördinator
Ik heb LOOP via de mail makkelijk kunnen bereiken en ik kreeg snel antwoord met concrete namen van andere organisaties die gespecialiseerd zijn in de hulpvraag. Er werd doorgevraagd naar de vraag achter de vraag wat het contact heel persoonlijk maakt. Het heeft ervoor gezorgd dat iemand verder opzoek kan gaan naar passende hulp nadat hij is vastgelopen.
Versa Welzijn Naarden
Vorige
Volgende

onze partners

ggd
rode kruis
vwn_logo2010_nl_kleur
PsyGlobal_logo_ORIGINAL_RGB
opora
nipv-logo
logo_nivel
de-Nederlandse-ggz_basislogo_RGB
dfgdfgfdgfg
Pharos-logo-nw-rgb
logo-rijksinstituut-voor-volksgezondheid-en-milieu
Ministerie_van_Veiligheid_en_Justitie_Logo
mind
Leger-des-Heils
Warchild

Telefoonnummer

088 662 5816 (tijdens kantooruren)

E-mailadres

info@loketoekrainepsh.nl

Feedback

Over ons

Partners

Contact

Nieuwsbrief

Informatie

Privacyverklaring 

Disclaimer

Contact

Info@loketoekrainepsh.nl 

088 662 5816 

Volg ons

Linkedin Youtube
Inschrijven nieuwsbrief

Het Loket Ontheemden Oekraïne PSH (LOOP) wordt gesubsideerd door het Ministerie van Justitie en Veiligheid.

Op de hoogte blijven over psychosociale hulp in de opvang?

Het LOOP verstuurt maandelijks een nieuwsbrief met daarin belangrijke onderwerpen die spelen op het gebied van psychosociale hulpverlening (PSH). Zo lichten we elke nieuwsbrief een vraag uit die binnen is gekomen via de helpdesk en welk advies we daarin hebben gegeven. Ook delen wij regelmatig ‘good practices‘. Dit zijn succesvolle initiatieven uit de praktijk. 

Daarnaast kondigen wij belangrijk nieuws aan, zoals nieuwe webinars, werkbezoeken, nieuwe informatie en tips voor het organiseren van de opvang op alle (leef)gebieden voor ontheemden uit Oekraïne.

Volg ons op LinkedIn voor meer nieuws en nieuwe updates. 

Aanmelden nieuwsbrief